MEZHEPLER ARASINDAKİ FARKLAR
|
|||||
YEME İÇME -1
|
HANEFİ
|
MALİKİ
|
ŞAFİİ
|
HANBELİ
/
SELEFİ
|
CAFERİ
|
| Müslüman olmayan bir fakire yemek
verilmesi caiz midir? |
Evet
|
Hayır
|
Hayır
|
Hayır
|
Hak İslam dinine ve Müslümanlara
düşmanlık etmeyenlerine sadaka vermenin sakıncası olmadığı gibi sevapta alınır.
|
| Pislikle beslenen
hayvanların eti helal midir |
-
|
Helal
|
-
|
Haram
|
Haram
|
| Yılan balığı yemenin
hükmü nedir? |
Helal
|
Helal
|
_
|
Haram
|
allahdostuseyyid
|
| Kırlangıç eti yemenin
hükmü nedir? |
Helal
|
Helal
|
Haram
|
Haram
|
|
| Kartal eti yemenin hükmü
nedir? |
Haram
|
Helal
|
Haram
|
Haram
|
Haram
|
| Yarasa eti yemenin hükmü
nedir? |
Haram
|
Mekruh
|
Haram
|
Haram
|
|
| Karga eti yemenin hükmü
nedir?allahdostuseyyid |
Haram
|
Helal
|
Haram
|
Haram
|
|
| At eti yemenin hükmü
nedir? |
Haram/ Mekruh
Yabani at ve eşek(zebra) yenir
|
Haram
|
Helal
|
Helal
|
Mekruh
|
| Çekirge yenir mi? |
Helaldir, kendiliğinden ölmüş olan da yenir.
|
Helaldir, kendiliğinden ölmüş olan yenmez.
|
Helaldir, kendiliğinden ölmüş olan da yenir.
|
Helaldir, kendiliğinden ölmüş olan da yenir.
|
Kanadı olmayıp,
uçamayan bir çekirgenin yenilmesi haramdır.Diğer türlü helaldir.
Ölü olarak
bulunan çekirgeyi yemek caiz değildir.
|
| Midye yemenin hükmü
nedir? |
Haram
|
Helal
|
_
|
_
|
Haram
|
| İstiridye yemenin hükmü
nedir? |
Haram
|
Helal
|
_
|
_
|
|
| Istakoz yemenin hükmü
nedir? |
Haram
|
Helal
|
-
|
-
|
Haram
|
Kurbağa yenir mi
|
Haram
|
||||
Salyangoz yenir mi
|
Haram
|
||||
Kaplumbağa yenir mi
|
Hayır
|
Haram
|
|||
Yengeç yenir mi
|
Hayır
|
Haram
|
|||
Karides yenir mi
|
Hayır
|
allahdostuseyyid
|
Sudan
canlı çıkarsa helal
|
||
Balina yenir mi
|
Evet
|
Haram
|
|||
Martı eti ve deniz kuşları yenilir mi?
|
Hayır
|
Evet
|
Evet
|
Hayır
|
|
| Tilki eti yenir mi? |
Hayır
|
Evet
|
Evet
|
Hayır
|
Hayır
|
|
MEZHEPLER ARASINDAKİ FARKLAR
|
||
|
YEME İÇME -3
|
|
|
|
Hayvan keserken besmele
çekmenin hükmü nedir?
|
||
|
HANEFİ
|
Besmele
hatırlanırsa, çekmek farzdır. Fakat unutulduğu zaman eti yenilir. Bunlara
göre sadece kasten terk edilince, kesilen hayvanın eti yenmez. allahdostuseyyid
İbn Abbas'tan (ra) rivayet edildiğine göre; Bir gün hayvan kesen, fakat besmeleyi unutan birisinin durumu sorulduğunda şöyle demiştir: "Aziz ve Celîl olan Allah'ın adı, her müslümanın kalbinde mevcuttur. Onun kestiğini yeyiniz" (Buhârî, Ebu Davud) |
|
|
ŞAFİİ
|
Hayvan
kesilirken besmele çekmek sünnettir. Ayette, haram kılınan şeyler; leş,
akıtılmış kan ve domuz eti olarak sayılmış, kesilirken besmele terk edilen
hayvan zikredilmemiştir.
“De ki: “Bana vahyolunanlar içinde bunu (bu haram dediklerinizi) yiyecek olan bir yiyici kimseye, haram kılınmış bir şey bulmuyorum; ancak (o şeyin) ölü (usulünce kesilmeden veya avlanmadan ölen bir hayvan) veya akıtılmış kan veya domuz eti, ki o pistir, veya (kesilirken) üzerine Allah’dan başkasının adı zikredilmiş (olmakla açıkça işlenen) bir fısk olması müstesna...” (En'âm, 145)
İslam’da
ehlikitabın kestikleri hayvanların etlerini yemek caizdir. Onların
ekseriyetle Allah’ın adını anmadan kestikleri söz konusudur; demek ki,
besmelenin çekilmesi farz değil, sünnettir.
Hz.
Aişe (r.anha) anlatıyor: Bazı kimseler “Ya Resulellah! Bazı adamalar
bize et getiriyorlar. (daha yeni Müslüman oldukları için) Besmele çekip
çekmediklerini bilemiyoruz?” dediler.“Siz Allah’ın adını anın ve
yeyin.” buyurdu.(Buharî, Zebaih, 21; Ebu Davud, Edahî, 19).
Salat es-Sudusî anlatıyor: Resulullah(asm) şöyle buyurdu: “Allah’ın adını ansın, anmasın Müslümanın kestiği helaldir.”(Nasbu’r-râye, 4/183). |
|
|
MALİKİ
|
"Kesilirken
üzerine Allah'ın adı zikredilmeyen hayvanların etini yemeyiniz" (En'âm,
121) ayetinde unutma veya terk etmeden söz edilmediği için, besmeleyi mutlak
olarak farz kabul ederler.
|
|
|
HANBELİ/ SELEFİ
|
Besmele
çekmek farzdır.Besmelesiz kesmek haramdır yenmez.
|
|
|
CAFERİ
|
Hayvanı
keserken veya bıçağı hayvanın boğazına koyarken, kesenin kesme niyetiyle
Allah'ın adını dile getirmesi gerekir. Besmele çekerek yalnızca
"Bismillah" demesi yeterlidir. Fakat Allah'ın adını, kesme niyeti
etmeksizin söylerse, o hayvan temiz olmadığı gibi eti de haram olur. Şayet
besmeleyi unutmuş olursa, sakıncası yoktur.
|
|
|
MEZHEPLER ARASINDAKİ FARKLAR
|
||
|
Kesilen hayvanın karnındaki
cenin yenilir mi?
|
||
|
HANEFİ
|
Hayır
|
|
|
ŞAFİİ
|
Evet
|
|
|
MALİKİ
|
Uzuvları tam ve tüylenmiş ise
yenilir
|
|
|
HANBELİ/ SELEFİ
|
|
|
|
CAFERİ
|
Hayır ,
Eti helal olan hayvanlarda onbeş (15)
şey haramdır:
1-Kan 2-Dışkı 3-Erkeklik uzvu 4-Dişilik uzvu 5-Yavruluğu ve ihtiyaten farz olarak etenesi 6-Ur denilen vücuddaki şişkinlikler, 7-Erkeklik yumurtaları 8-Beyinde bulunan nohut şeklindeki hipotiz bezi 9-Bel kemiğinin iki tarafında bulunan sarı renkli iki sinir 10-Omirilig 11-Safra kesesi 12-Dalak 13-Mesane 14-Göz Bebeği 15- Hayvanların tırnakları arasında olup zâtü’l-eşca’ denilen yer.
Avlanan veya kesilen bir hayvanın
karnından canlı olarak çıkan bir yavru, şartlara göre kesilirse, helâldir;
aksi hâlde haramdır.
Avlanan veya kesilen bir hayvanın
karnından ölü olarak çıkan bir yavrunun, eğer vücut yapısı tamamlanır ve
derisi üzerinde tüyleri veya yünleri biterse, temiz ve helâldir.
|
|
|
|
|
|
|
MEZHEPLER ARASINDAKİ FARKLAR
|
||
|
YEME İÇME -4
|
|
|
|
Kitap ehlinin kestiği
yenir mi , hükmü nedir?
|
||
|
HANEFİ
ŞAFİİ
MALİKİ
|
Bugün
size temiz ve iyi şeyler helal kılınmıştır. Kendilerine kitap verilenlerin
(Yahudi, Hristiyan vb.nin) yiyeceği size helaldir, sizin yiyeceğiniz de
onlara helaldir..." (Maide 5)
İslâm, kestiğinin
yenilmesi konusunda Ehl-i kitap'ı yani Hristiyan ve Yahudileri müşrik ve
münkirlerden ayrı tutmuştur, onları istisna etmiştir. Çünkü Ehl-i Kitap
temelde vahye, peygamberliğe ve genel anlamda dinin aslına inandıkları için
mü'minlere daha yakındır. "Ehl-i Kitap'ın yemeği" ifadesi, onların
her türlü yemeğini kapsamına alır. Kestikleri hayvanlar da buna dahildir.
Ancak leş, akan kan ve domuz eti gibi bizzat haram olanlar bundan
müstesnadır. Bunlar haramkılınmıştır. Diğer yandan kestikleri hayvan üzerine
Mesîh, Üzeyir, haç ve benzeri, Allah'tan başkasının ismini zikretmemeleri de
gereklidir. (el-Kâsânî, Bedâyîu's-Sanayî, V, 45; İbn Rüşd,
Bidâyetü'l-Müctehid, cz.1, 365 vd; el-Cezîrî, Kitabü'l-Fıkh
alel-Mezâhibi'l-Erbaa, 11, 22 vd.; el-Kardâvî, İslâm'da Helal ve Haram, terc.
Ramazan Nazlı, İstanbul 1967, s. 64 vd.)
İmam Taberi hayvanı besmele ile kesme konusunda şöyle der: "Kitap ehlinin kestiğinin helal olabilmesi için Allah'ın ismini zikretmeleri şart değildir. Çünkü onlar Allah'ın ismini söyleseler bile, gerçek mâbud olan Allah'ı kastetmezler. Mesih'in babası veya Üzeyr'in babası olduğuna inandıkları Allah'ı kastederler. Gerçek mâbudun ismini kastederek söyleseler bile, ehli kitap kafirlerin besmele çekmesi şart değildir." (Kurtubi Ahkamu'l-Kur'an c: 6 s: 52)
Hayber'in fethinden
sonra peygambere sunulan et ile onu zehirlemeye karar verdiler! Bu vazifeyi,
meşhur Yahudi Sellam b. Mişkem'in karısı Zeyneb üzerine aldı. Rasûl-i Ekrem,
etin sevdiği kürek kısmından bir lokma aldı; fakat yutmadan, sahabîlere,
"Ellerinizi çekiniz! Şu kürek, etin zehirlenmiş olduğunu bana haber
veriyor!" ( İbn-i Hişam, c. 3, s. 352; Ebû Davud, Sünen, c. 4, s. 175.)
diye buyurdu.
Ayşe'den gelen şöyle
bir rivayet vardır: "Rasulullah (s)'a bir grup Müslüman geldi ve dediler
ki: "Yeni Müslüman olmuş bir kavim bize et getiriyor. Keserken Allah'ın
ismini zikredip zikretmediklerini bilmiyoruz. Ne yapalım?"
Bunun üzerine Rasulullah (s), "Siz Allah'ın adını zikrederek yiyin" buyurdu. (Buhari, Ebu Davud, Nesei, İbni Mace, Malik)
Mecusilerin ve
putperestlerin kestiği yenmez.
|
|
|
HANBELİ/ SELEFİ
|
Yukarıdaki görüşlerin aynısıdır.Ayrıca;
Ahmed İbn Teymiyye "Es Sârimul Meslul" eserin.de
şöyle der:
"Ahmed bin Yunus dedi ki: "Eğer bir Yahudi ve bir Rafızî koyun keserse ben Yahudi'nin kestiğini yer, fakat Rafizînin kestiğini yemem. Çünkü o İslam'dan çıkmıştır." Ebu Bekr bin Hani de bunun gibi demiştir: "Kitabînin kestiğinin yenmesine rağmen, mürtedin kestiğinin yenmediği gibi, Rafizilerin ve Kaderiyenin kestiği de yenmez! Çünkü onlar mürted konumundadırlar. Zimmet Ehli ise dinleri üzere kabul edilir ve onlardan cizye alınır". Ahmed ibn Teymiyye: Es Sarimul Meslul: 1/570. Ebu Bekr bin Haniye ait bu sözler aynı zamanda Ali bin Abdil Kâfi Es Subkinin "Es Seyful Meslul" (81a) kitabınm elyazmasında da mevcuttur. |
|
|
CAFERİ
|
Geçmiş
dinlere ve semavi kitaplara sahip olan (kitap ehli) Hıristiyanlar, Yahudiler
ve Mecusiler tahirdir (temizdir.) Böylece yiyecek konusundaki zorluklar
ve bu yiyeceklerin helal olması kolaylaşacak, bunlara ait hükümler de onların
içerisinde yaşayan (Müslümanlar) için de mümkün ve kolay olacaktır. Zira biz
Müslümanlarda, onların yiyeceklerini ister nemli ellerini sürmüş olsunlar,
ister sürmemiş olsunlar yiyebileceğiz. Eğer bu yiyeceklerin, yenilmesi ve
içilmesi haram olan içki gibi şeyler ihtiva ettiğini bilmezsek veya emin
olmazsak yenilmesinde sakınca yoktur.(sistani)
|
|
|
MEZHEPLER ARASINDAKİ FARKLAR
|
||
|
YEME İÇME -6
|
|
|
|
Hayvan kesme şekli?
|
||
|
HANEFİ
|
Hayvan
gırtlağının üst kısmından kesilse bile eti helaldir. Çünkü nefes borusunu
kesmek şart değildir. İki şah damarını ve yemek borusunun kesilmesi
yeterlidir.(bazı malikiler de bu görüştedir)
|
|
|
ŞAFİİ
|
Hayvanı,
gırtlağının ortasından kesmek gerekir. Fakat, nefes borusu ile diğer
kesilecek organlar aşağıda kalacak şekilde, gırtlağının üst kısmından kesilen
hayvanın eti yenmez. Çünkü nefes borusunun kesilmesi şarttır. Bu şekildeki
kesimle nefes borusu kesilmemiş olur.
Malikilere
göre; enseden kesilen hayvanın eti helal değildir. Çünkü bu şekildeki kesimde,
iki damar ile yemek ve nefes borulan kesilmeden önce kemik iliği kesilmiş
olur. Kemik iliği kesilince hayvan ölür. Dolayısıyla şah damarları ile yemek
ve nefes borusu kesilse bile hayvan öldükten sonra kesilmiş olur ve eti, ölü
hayvan eti hükmünü alır. Bu da haramdır.
Hanbeli,
Şafii ve Hanefiler'e göre; enseden kesilen hayvanın eti helal olmasına rağmen
mekruhtur. Hayvana eziyet verdiği için bu şekilde kesim yapan haram işlemiş
olur.
|
|
|
MALİKİ
|
||
|
HANBELİ/ SELEFİ
|
||
|
CAFERİ
|
Hayvanın
canı çıkmadan önce, kafasını gövdesinden ayırmak haramdır; ama bu işle
hayvanın eti haram olmaz.
|
|
|
MEZHEPLER ARASINDAKİ FARKLAR
|
||
|
YEME İÇME -7
|
|
|
|
Hayvan kesme usulü?
|
||
|
HANEFİ
|
İki
şah damarı ile yemek ve nefes borularının hepsini veya çoğunu kesmelidir.(
Ebu Hanife'ye göre; bu organlardan en az üç tanesinin kesilmesi gerekir.
Hangileri kesilirse kesilsin farketmez. )
Zaruri
Tezkiye: Kolaylıkla tutulup kesilemeyen vahşi hayvanları veya azgın deve ve
sığırları, keskin bir alet ile vücudunun herhangi bir yerinden kanını
akitarak kesmektir. Buna nahr denir. Bu türlü kesim İslam şeriatinde caizdir.
|
|
|
ŞAFİİ
|
Yemek
ve nefes borularını kesmek şarttır. Çünkü ancak bunlar kesildiği zaman hayat
kaybolur. İki şah damarını kesmek ise müstehaptır.
|
|
|
MALİKİ
|
Nefes
borusu ve iki şah damarının hepsini kesmek şarttır. Yemek borusunu kesmek ise
şart değildir. Şah damarları, nefes borusu kesilmeden kesilemezler.
Dolayısıyla nefes borusu ve iki damarı kesilmesi şartır.
|
|
|
HANBELİ/ SELEFİ
|
Yemek
ve nefes borularını kesmek şarttır. Çünkü ancak bunlar kesildiği zaman hayat
kaybolur. İki şah damarını kesmek ise müstehaptır.
|
|
|
CAFERİ
|
Hayvan
kesme usûlü; onun boynunda bulunan dört büyük damarın, gırtlağın (=boğaz
çıkıntısının) altından tamamen kesilmesidir; damarların yarılması ve yarıya
kadar kesilmesi yeterli değildir. Koyunun boğazında olan ve kesilmesi gereken
dört damarı kurt [gibi yırtıcı bir hayvan] onda bir şey bırakmayacak şekilde
koparırsa, o koyunun eti haram olur.
Bıçağı
devenin boyun boşluğuna saplamak yerine [diğer hayvanlar gibi] başını
keserler veya koyun, sığır ve benzerlerini deve gibi bıçağı göğse yakın olan
boyun boşluklarına saplayarak keserlerse, onların eti haram ve necis
olur.
Asi olan bir hayvanı belirtilen şer'î
usûllere uygun olarak kesmek mümkün olmaz veya örneğin kuyuya düşer ve orada
ölme ihtima-li verildiğinden dolayı açıklanan şekilde kesilmesi mümkün
olmazsa, eğer kılıç gibi keskinliği vücudu yaralayan bir şeyle vücudunda yara
açarak o yaranın etkisinden can vermesi sağlanırsa, helâl olur. (Humeyni)
|
|
|
MEZHEPLER ARASINDAKİ FARKLAR
|
|||||
|
YEME İÇME -9
|
HANEFİ
|
MALİKİ
|
ŞAFİİ
|
HANBELİ
/
SELEFİ
|
CAFERİ
|
|
Tüfeğin
mermisi, kesici alet ve ok gibi vücudu delip kan akıtan şeylerle öldürülen
hayvanın eti yenir mi?
|
Evet
|
|
Hayır
|
|
allahdostuseyyid
|
|
Hangi hayvanlar öldürülmez
|
Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm dört hayvanın öldürülmesini yasakladı: "Karınca,
arı, hüdhüd, surad (sarı ve yeşil renkli ağaçkakan kuşu)."
Ebu Dâvud, Edeb 176,
(5267).
|
Şia: Nebi, altı şeyin öldürülmesini yasakladı:
Bal arısı,(bal yaptığı için)
Karınca,( Hz. Süleyman (a.s) zamanındaki kuraklık döneminde
Allah'tan yağmur talep etmiştir. )
Kurbağa,( Hz. İbrahim'i (a.s) ateşe attıklarını gördüğünde kendi
gücü ölçüsünde ona yardım etmiş ve Allah'tan ona yardım etmesi için dua
etmiştir. )
Surad (sarı ve yeşil renkli ağaçkakan kuşu veya göçeğen kuşu.
Hz. Adem (a.s) cennetten uzaklaştırıldığı ve yeryüzüne gönderildiğinde bu kuş
bir ay boyunca Hz. Adem'e (a.s) kılavuzluk etmiştir ve ayrıca Allah'a ibadet
eden ilk kuştur. ),
Hüthüt (Hz. Süleyman'a (a.s) Belkıs'ın şehri konusunda
kılavuzluk etmiştir.)
Ebabil (kırlangıç) kuşu.( Hz. Peygamber Efendimizin
Ehlibeytine (a.s) yapılan zulümlerden dolayı göklerde uçar ve Allah'a hamd
eder. )
|
|||
|
Kaçan evcil hayvan ,av hayvanı gibi
vurulsa eti yenir mi? |
Hayır
|
|
|
Evet
|
Koyun ve tavuk gibi eti yenen
evcil hayvanlarla eğitilerek ehlîleştirilen ve eti yenen yabani hay-vanların
eti, avlanmak suretiyle helâl ve pak olmaz.
|
|
Hangi deniz mahsülü yenilmez, kriter ne?
allahdostuseyyid
|
Balık
suretinde olmayanlar
|
Yok
Deniz
ürünlerinin hepsi yenir.
|
Hem
karada hem denizde yaşayanlar hariç hepsi yenir
|
Yılan
Balığı
|
Hem
karada hem denizde yaşayanlar ile
pullu balıkların ve karidesin yenmesi helaldir. Ama ıstakoz gibi balık
olmayanların ve pulu olmayan balıkların yenmesi caiz değildir.
Balık
kendi eceliyle ölürse, paktır; ama onun eti yenilmez.
|
|
İçki (hamr) neye denir?
|
Yalnız üzüm şırasından
yapılan sarhoş edici içkidir
|
Sarhoş edici her şey hamr dır.
|
Akıcı olsun veya olmasın
sarhoşluk veren her şey haramdır
|
||
|
Gümüş ile süslenmiş kaptan su
içmek ya da abdest almak caiz midir? |
Evet
|
Hayır
|
Hayır
|
Hayır
|
Hayır
|