1. Allah'ın Sıfatları nelerdir?
2- Hilafet kimin hakkıdır?Halifeliğin şartları.*
3- Büyük günah işleyen kimsenin durumu nedir?
4. İnsanın iradesi veya kader nedir?
6. Dini anlamada akıl mı nakil mi önemlidir?
7. Kıyas şeri bir delil midir? Hangi konuda kıyas yapmalı , hangi konuda hadise bakmalı?
8. İstihsan yapmalı mı yapılacaksa hangi konuda yapmalı?
(İstihsan: Müctehidin daha kuvvetli gördüğü bir husustan dolayı, bir meselede benzerlerin hükmünden başka bir hükme başvurmasıdır.)
9. Mütşabih ve muhkem ayetler hangileridir?
10. Nesh edilen ayetler hangileridir?
11. Hangi hadis "makbul" , hangisi ''merdud''tur?
12. Kuran'ın bazı ayetleri bazı ayetlerinden üstün müdür?
13. Tevbe-i ye's (Son nefeste iman) makbül müdür?
14. Mürted, yeniden dine dönerse eski güzel amellerinin sevapları da döner mi?
15. Gayri Müslimler,ibadetle mükellef midir?Kıyamette yalnız küfürleri için mi ceza görecek yoksa ibadet yapmadıkları için mi ceza görecek?
16. Kadınlardan nebi olur mu?
17. Allah'ın kıyamette ve rüyada görülmesi
18. Gayri Müslimlerin ahiretteki durumu
19. Beda varmıdır?(Kaderin yazılı omayıp değişmesi(şia) veya değişmemesi(sünni))
20. Cüz-i irade ve Külli iradenin kapsamı
21.Şeri hükümlerin delilleri nelerdir?
22. İçtihad kapısı açık mıdır , kapalı mıdır?(Daha sonraları ortaya çıkmış bir ayrışmadır.Her görüşten farklı düşünenler vardır)
23.Şefaat var mı yok mu?(şia da dahil şefaat kabul edilirken ,Vahhabiler kabul etmez)
24.Kabir azabı var mı yok mu?
25. Cennet/cehennem yaratıldı mı , yoksa henüz yaratılmadı mı? (Mutezile:henüz yaratılmadı)
26. Sihir ve Nazar hak mıdır?(Hanefi mezhebine göre hak, Mutezile ye göre değildir)
25. Cennet/cehennem yaratıldı mı , yoksa henüz yaratılmadı mı? (Mutezile:henüz yaratılmadı)
26. Sihir ve Nazar hak mıdır?(Hanefi mezhebine göre hak, Mutezile ye göre değildir)
* : 1- Aynı anda
iki halifenin bulunması caiz midir, yoksa hilafetin mutlaka tek kiside
mi olması
gerekmektedir?
2- Halifenin
sadece Kureysli olup olmayacagı?
3- Halifenin
hiçbir günah islememis olmaması mı, yoksa günahkar da halife
olabilir mi?
4- Halife,
Kureys’in sadece bir boyundan mı olmalıdır, yoksa diğer boylardan da
halife
olabilir mi?
Maturidi ve Eşari mezhep farklarının detayları için bknz:
http://islamdamezhepler.blogspot.com.tr/2015/02/maturidi-esari-mezhep-farklari.html#more
İTİKADİ MEZHEP FARKLARI
|
|
KABİR
AZABI VAR MI?
|
|
EŞARİ
|
Kabir hayatı konusunda Ulema
arasında ittifak yoktur. Kabir azabı konusu kabul edenler ve reddedenler
arasında hararetli tartışmalara sebebiyet vermiştir. Hem kabul edenler, hem
de reddedenler bu görüşlerini desteklemek için hem Kur’an’dan hem de Sünnet’ten
bir takım deliller ileri sürmüşlerdir. Bu görüşleri özet halinde sıralamak
gerekirse;
1. Dırar b. Amr, Beşir b.
Müreysi, Yahya b. Kamil ve Haricilerin büyük bir çoğunluğu kabir azabını
kabul etmemektedirler.
2. El-Ciyani, Ebu Hüseyin
el-Allaf ve Bişr b. Mutemir kabir azabının sadece inançsız ve kâfirlere
olacağını ileri sürmüşlerdir.
3. İmamu’l-Haremeyn el-Cüveyni,
İmam Gazali, İbn Kayyim ve Şehristani’ye göre ise, kabir azabı kalp gibi
vücudun bazı azaları üzerine vuku bulacaktır.
4. Kerramiye mezhebi, İbn Cerir
et-Taberi ve Salihi gibi ilim adamları ise kabir azabının sadece bedene
olacağını iddia etmişlerdir.
5. Kadı Abdulcabbar, İbn Hazm,
İbn Hübeyre, Yahya b. Hamza, İbn Meysere ve günümüz modern teologlarının
büyük bir çoğunluğu kabir azabının sadece ruh üzerinde vuku bulacağını ifade
etmişlerdir.
6. Şii, İbadi, Zeydilerin bir
kısmı ile Sünnilerin büyük bir çoğunluğuna göre kabir azabı hem bedene hem de
ruha olacaktır.
7. Haricîler'e
gelince, özellikle "Hakem olayı"na katılanları, hakemleri, onların
hükmüne razı olanları ve onları tekfir etmeyenleri tekfir ettikleri için,
onlar kanalıyla gelmiş rivayetleri de reddetmişlerdir. Yani onların kabir
azabını reddetmeleri, "kâfirler"(!) kanalıyla gelen rivayetleri
kabul etmemeleri sebebiyledir.
Yukarıda görüldüğü üzere, kabir
azabı konusu- iddia edildiği gibi- İcmâ vaki olmuş bir mesele olmayıp, halen
üzerindeki tartışmalar devam etmektedir. Kimilerine göre kabir azabı konusu,
İslami kökenli bir inanç meselesi olmayıp, bu inancın Eski Mısır, Yahudi veya
Eski Yunan felsefesindeki “Düalizm” gibi İslam öncesi din ve kültürlerden
gelip, bir şekilde İslam’a sokulduğu iddia edilmiştir.
|
MATURİDİ
|
|
SELEFİ
|
|
ŞİA
|
|
MUTEZİLE
|
Kabir azabı yoktur.Vardır diyen alimleri de
vardır. Mu'tezile'den bir kısmı da keza kabir azabının
hak olduğunu, ancak ölünün bunu kabirde değil, haşirde hissedeceğini
söylemişlerdir. Onlara göre nasıl ki sarhoş veya baygın kimse, kendisine
vurulduğunda acısını o anda değil de, o halinden uyandığında hissederse, ölü
de böyledir. Bazı Mu'tezilîler de ruhun değil, cesedin kabirde azap
göreceğini söylemiştir.
|
